Ζούσαν μέσα στον πλούτο και απολάμβαναν τα προνόμια της εποχής και της περιοχής τους. Όταν πέθαναν, οι συγγενείς τους φρόντισαν να ταφούν μεγαλοπρεπώς μαζί με τα νεαρά, άσπρα άλογα που τους συνόδευαν στη ζωή, δεμένα στις άμαξές τους. Τα μέλη της εύπορης ρωμαϊκής οικογένειας γαιοκτημόνων του βόρειου Έβρου, που έζησαν και πέθαναν μεταξύ 90-120 μ.Χ. κατά την περίοδο του αυτοκράτορα Τραϊανού, αποτέφρωθηκαν και θάφτηκαν στον ίδιο χώρο, κοντά στον δρόμο που ένωνε την Αδριανούπολη με τη Φιλιππούπολη. Ένας μεγάλος τύμβος κατασκευάστηκε πάνω από τους τάφους, για να διατηρήσει τη μνήμη τους ζωντανή.

Η ανασκαφή στον τύμβο της Δοξιπάρας στον βόρειο Έβρο, στη θέση Πλούτος, έφερε στο φως μια σπάνια και εντυπωσιακή πρακτική: οι άμαξες και τα άλογα να θάβονται μαζί με τους νεκρούς. Παρά την ηλικία τους, οι ταφές από τον 2ο αιώνα μ.Χ. βρέθηκαν σε καλή κατάσταση, αποκαλύπτοντας ένα μοναδικό ταφικό σύνολο.

Στον τύμβο βρέθηκαν πέντε άμαξες, μαζί με τα δύο υποζύγιά τους, τοποθετημένες μέσα σε λάκκους. Οι τέσσερις ήταν τετράτροχες και ανοιχτές, ενώ η πέμπτη ήταν δίτροχη και κλειστή. Παρά τις φθορές, οι άμαξες διατηρούσαν τα μεταλλικά τους εξαρτήματα, όπως οι σιδερένιοι τροχοί και οι δακτύλιοι της πλήμνης, ενώ οι τροχοί είχαν αφαιρεθεί και τοποθετηθεί δίπλα στις άμαξες.

Εκτός από τις άμαξες, ο τύμβος της Μικρής Δοξιπάρας-Ζώνης αποκάλυψε τέσσερις καύσεις νεκρών (τρεις άνδρες και μία γυναίκα), δύο ταφές αλόγων, βωμούς, καμένα οστά ζώων, πήλινα αγγεία, λυχνοστάτες, όπλα, κοσμήματα και άλλα αντικείμενα.

Ο επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων, Διαμαντής Τριαντάφυλλος, ο αρχαιολόγος υπεύθυνος για την ανασκαφή, εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για την ανάδειξη του σημαντικού αυτού αρχαιολογικού χώρου. Έχει ξεκινήσει η κατασκευή κτηρίων και υποδομών για να γίνει ο χώρος επισκέψιμος στο κοινό, με ένα θολωτό κτήριο που θα προστατεύει τα ευρήματα και εκθεσιακούς χώρους. Όλα τα ευρήματα έχουν μετακινηθεί για συντήρηση και θα επανατοποθετηθούν στον χώρο που βρέθηκαν, προσφέροντας μια αυθεντική εμπειρία στους επισκέπτες.