Το Νόμπελ Χημείας για το 2024 απονέμεται στον Ελληνοκύπριο Ντέμη Χασάμπη και στους Ντέιβιντ Μπέικερ και Τζον Τζάμπερ, τιμώντας τους για τη συνεισφορά τους στην επιστήμη των πρωτεϊνών και τον υπολογιστικό σχεδιασμό αυτών. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών, το βραβείο θα απονεμηθεί κατά το ήμισυ στον Ντέιβιντ Μπέικερ «για τον υπολογιστικό σχεδιασμό νέων ειδών πρωτεϊνών» και το άλλο μισό στους Ντέμη Χασάμπη και Τζον Τζάμπερ «για την πρόβλεψη της δομής των πρωτεϊνών».
Ο Ντέιβιντ Μπέικερ κατάφερε να σχεδιάσει πρωτεΐνες από την αρχή, επιτυγχάνοντας ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της βιοχημείας, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στη δημιουργία νέων βιολογικών μορίων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για φαρμακευτικούς και βιομηχανικούς σκοπούς. Η δουλειά του θεωρείται σημείο καμπής στον τομέα, δίνοντας τη δυνατότητα στους επιστήμονες να δημιουργούν πρωτεΐνες με σχεδιασμένες ιδιότητες.
BREAKING NEWS
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2024 #NobelPrize in Chemistry with one half to David Baker “for computational protein design” and the other half jointly to Demis Hassabis and John M. Jumper “for protein structure prediction.” pic.twitter.com/gYrdFFcD4T— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 9, 2024
Οι Ντέμης Χασάμπης και Τζον Τζάμπερ διακρίθηκαν για την ανάπτυξη του μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης AlphaFold2, που έδωσε λύση σε ένα πρόβλημα που ταλαιπωρούσε την επιστημονική κοινότητα για πάνω από 50 χρόνια: την ακριβή πρόβλεψη της τρισδιάστατης δομής των πρωτεϊνών. Το AlphaFold2 μπορεί να «ξεδιπλώνει» με ακρίβεια τις πολύπλοκες διατάξεις των πρωτεϊνών, κάτι που μέχρι πρόσφατα αποτελούσε πρόκληση ακόμα και για τους πιο έμπειρους βιοχημικούς. Η ανακάλυψή τους θεωρείται επανάσταση στον τομέα της βιολογίας και της ιατρικής, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες θεραπείες και την κατανόηση ασθενειών σε μοριακό επίπεδο.
2024 #NobelPrize laureate in chemistry David Baker has succeeded with the almost impossible feat of building entirely new kinds of proteins.
In recent years, one incredible protein creation after the other has emerged from Baker’s laboratory. They range from new nanomaterials… pic.twitter.com/ViwzThsIzf
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 9, 2024
Η συμβολή του Ντέμη Χασάμπη, γνωστού για την ίδρυση της DeepMind, μιας από τις κορυφαίες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης παγκοσμίως, θεωρείται κομβικής σημασίας για την επιτυχία του AlphaFold2. Ο ίδιος έχει επανειλημμένα δηλώσει την επιθυμία του να χρησιμοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη για να αντιμετωπίσει μερικά από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ανθρωπότητας, και το βραβείο αυτό αποτελεί μια αναγνώριση των προσπαθειών του.
Η ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας έρχεται να τιμήσει τρεις επιστήμονες που, με την καινοτόμο δουλειά τους, άλλαξαν την πορεία της έρευνας στις πρωτεΐνες και έφεραν την επιστήμη ένα βήμα πιο κοντά στην κατανόηση της ζωής σε μοριακό επίπεδο.